หอมหมื่นลี้
หอมหมื่นลี้ เป็นดอกไม้ศักดิ์สิทธิ์ในตำนาน ของลัทธิเต๋าและพุทธศาสนานิกายมหายาน และมีความเชื่อกันว่าหากได้นั่งคุกเข่าสูดดมกลิ่นหอมใต้ต้นดอกหอมหมื่นลี้ เปรียบกับได้คารวะสิ่งศักดิ์สิทธิ์ อีกทั้งต้นหอมหมื่นลี้ มีความเชื่อว่าเป็นไม้ดอกหอม อมตะนิรันดร์กาลที่หอมไกลไปตามลมได้ไกลถึงหมื่นลี้ หรือภาษาจีนเรียก “ดอกกุ้ยฮวา” เป็นไม้มงคลของจีน มีความหมายว่า ดี สูงส่ง วิเศษ นิยมมอบให้เพื่อแทนความหมาย ให้ประสบความสำเร็จในหน้าที่การงาน
แม้ดอกหอมหมื่นลี้จะเป็นดอกไม้จากต่างประเทศ แต่ในประเทศไทยเองก็นิยมปลูกกันมากในแถวพื้นที่ที่มีอากาศหนาว และในปัจจุบันพบว่าสามารถเจริญเติบโตได้ดีในทุกส่วนของประเทศ เนื่องจากประโยชน์ของดอกหอมหมื่นลี้ที่สามารถนำมาใช้ทำเป็นชา ปรุงอาหาร ปรุงในไวน์ สกัดเป็นหัวน้ำหอม และที่สำคัญคือใช้เป็นยารักษาโรคได้อย่างมีประสิทธิภาพ
มีตำนานเก่าแก่ของชาวจีนเล่าว่า มีต้นหอมหมื่นลี้ งอกงามขึ้นบริเวณมุมขวาด้านล่างของดวงจันทร์ แต่มียักษ์ร้ายพยายามที่จะทำลายต้นหอมหมื่นลี้ โดยการตัดลำต้นมันทิ้งตลอดปี ทุกปี ปีแล้วปีเล่า แต่หอมหมื่นลี้ต้นเดิมก็ยังสามารถงอกงามขึ้นมาใหม่ทุก ๆ ปี ราวกับว่ามีชีวิตเป็นอมตะ ชาวจีนเชื่อกันว่า ต้นหอมหมื่นลี้เป็นต้นไม้ที่มีคุณค่า สง่างามและเป็นอมตะ กลิ่นหอมของดอกหอมหมื่นลี้ สามารถล่องลอยไปยังพื้นที่ห่างไกลออกไป ซึ่งกลิ่นของมัน จะทำให้ผู้คนสามารถรู้สึกถึงความหอมของกลิ่นแม่น้ำ และภูเขาตามธรรมชาติของท้องถิ่น
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
หอมหมื่นลี้ จัดเป็นต้นไม้ประเภทพุ่มเตี้ยๆ ลักษณะเป็นไม้ต้นขนาดเล็ก แต่บางพันธ์ุมีความสูงได้ถึง 8 เมตร เรือนยอดรูปไข่ ส่วนดอกจะออกเป็นช่อที่ปลายกิ่งหรือบริเวณซอกใบ เป็นดอกเล็ก 12-25 ดอก มี 4 กลีบ ปลายงุ้มเข้าหากัน สีขาวนวลหรือเหลืองทอง ดอกจะออกช่วง เดือนตุลาคม-กุมภาพันธ์ ดอกจะบานพร้อมกันทั้งช่อ หากออกเต็มต้นจะสวยงามมาก พร้อมกับส่งกลิ่นหอมแรงตลอดวัน ซึ่งลำต้นของมันเป็นวัสดุชั้นยอด ในการทำไม้แกะสลัก และเปลือกไม้ยังสามารถนำมาสกัดเป็นสีย้อมได้
ที่มักนิยมปลูก มีอยู่สองสายพันธุ์ คือ ดอกสีขาวนวล และดอกสีเหลืองทอง นิยมปลูกกันมากทางภาคเหนือ ถ้าปลูกในที่ที่มีอากาศเย็น ใบและกลีบดอกจะหนามาก เป็นไม้ที่โตช้ามากกว่าไม้ชนิดอื่น ดอกแห้งใช้นำมาอบทำน้ำหอม ชงน้ำชา เพื่อให้กลิ่นหอมหวานหอมไกลเป็นหมื่นลี้ ดอกไม้ชนิดนี้แม้จะออกดอกทีละไม่มาก แต่เรื่องหอมต้องยกให้เลย หอมชื่นใจและถูกใจ ที่สำคัญหอมไกลไปทั่วบริเวณบ้าน ในรัศมีสิบเมตร
คุณประโยชน์ หอมหมื่นลี้
- ดอกหอมหมื่นลี้ มีฤทธิ์ที่ช่วยกระตุ้นให้ระบบประสาทคลายความเครียด สมองทำงานได้อย่างสดชื่นและแจ่มใสอยู่เสมอ ซึ่งจะเสริมสร้างให้การทำงานของสมองสามารถทำงานได้อย่างเต็มที่
- ดอกหอมหมื่นลี้ มีสรรพคุณบำรุงร่างกายให้สามารถทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ ลดการเกิดความผิดปกติ หรือเกิดโรคต่างๆ ได้มาก
- ดอกหอมหมื่นลี้ มีสรรพคุณช่วยบำรุงผิวพรรณ ทำให้ผิวหนังมีความชุ่มชื้น ไม่แห้งกร้าน และเหี่ยวย่น ชะลอความแก่
- ดอกหอมหมื่นลี้ ช่วยต่อต้านอนุมูลอิสระ ซึ่งมีบทบาทสำคัญในการช่วยป้องกันการเกิดโรคต่างๆ ได้เป็นอย่างดี
- ดอกหอมหมื่นลี้ มีคุณสมบัติในการยับยั้งการเจริญเติบโตของเซลล์มะเร็ง รวมทั้งช่วยป้องกัน และรักษาเซลล์ดีที่อาจเปลี่ยนเป็นเซลล์ก่อมะเร็งได้ ช่วยป้องกันโรคมะเร็ง
- ดอกหอมหมื่นลี้ มีสรรพคุณในการช่วยลดไขมัน หรือคอเลสเตอรอลในเส้นเลือด ช่วยลดความเสี่ยงการเกิดโรคเส้นเลือดหัวใจอุดตัน ซึ่งอาจนำไปสู่โรคหัวใจขาดเลือดได้ และป้องกันโรคหัวใจ
- ดอกหอมหมื่นลี้ มีฤทธิ์ในการขจัดสารพิษต่างๆ ออกจากร่างกาย โดยเฉพาะสารพิษจากควันบุหรี่อย่างสารนิโคตินที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพ
- ประโยชน์ของดอกหอมหมื่นลี้ ช่วยป้องกัน และรักษาโรคฟันผุ และกลิ่นปากด้วยการยับยั้งเชื้อแบคทีเรียที่เป็นสาเหตุสำคัญของโรค
- ดอกหอมหมื่นลี้ ทำให้การควบคุมระดับความดันเลือดสูง-ต่ำเป็นไปอย่างปกติ ป้องกันการเกิดโรคความดันโลหิตสูง และโรคความดันโลหิตต่ำได้ดีขึ้น
- ดอกหอมหมื่นลี้ มีสรรพคุณช่วยบำรุงปอด ช่วยต่อต้านการเกิดโรคเกี่ยวกับปอด ทำให้ปอดทำงานได้เป็นปกติ
- สรรพคุณดอกหอมหมื่นลี้ ช่วยแก้ไอบรรเทาอาการปวดหัว และขับเสมหะ ซึ่งมักจะพบเห็นคนเป็นอาการเหล่านี้ได้บ่อยๆ ในชีวิตประจำวัน
- ดอกหอมหมื่นลี้ บำรุงระบบการย่อยอาหารให้ทำงานได้ดี ทำให้ร่างกายสามารถดูดซึมสารอาหารต่างๆ ไปใช้งานได้ง่ายขึ้นด้วย
- ดอกหอมหมื่นลี้ เมื่อนำมาดื่มเป็นชาแล้วผสมกับสมุนไพรชนิดอื่นด้วย เช่น ดอกมะลิใบสะระแหน่ ฯลฯ จะยิ่งช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการดูแลร่างกาย ทำให้ชุ่มคอ ฟื้นฟูร่างกายจากอาการป่วย และสามารถดักจับไขมันในร่างกาย ช่วยลดน้ำหนักได้
- สรรพคุณดอกหอมหมื่นลี้ สามารถทำเป็นหัวน้ำหอมที่มีราคาแพง เพราะมักจะถูกนำไปใช้ในน้ำหอมชั้นสูง หรืออุตสาหกรรมอาหาร เนื่องจากดอกหอมหมื่นลี้มีสารหอมอยู่หลายชนิด
ดอกหอมหมื่นลี้นั้น มีคุณประโยชน์ และสรรพคุณ ที่น่าสนใจมากๆ ดอกแห้งใช้นำมาอบทำน้ำหอม ชงน้ำชา หรือทำเหล้าจีน เพื่อให้กลิ่นหอมหวานหอมไกลเป็นหมื่นลี้ โดยเฉพาะความหอมของดอกไม้ชนิดนี้ที่ใช้เป็นยา ในการดูแลสุขภาพให้แข็งแรง ปราศจากโรคได้เป็นอย่างดีอีกด้วย
